Circulaire Grond-, weg- en waterbouw

Zestien bestuurders van de regio Arnhem-Nijmegen, vijftien gemeenten en de provincie Gelderland ondertekenden in december 2020 de ambitieverklaring ‘Circulair opdrachtgeverschap en inkopen in de Grond-, Weg, en Waterbouw (GWW). Binnen de Groene Metropoolregio is het project inmiddels omgedoopt tot ‘Circulaire GWW’ en vormt het, samen met het Programma Conceptueel Circulair Bouwen, het Regio Deal project ‘Toekomstbestendig Bouwen’.

Wat staat er in het GWW-plan?

De GWW-aanpak is beschreven in het ‘Uitvoeringsprogramma’. Dit programma is vastgesteld in 2020 en behandelt negen doelen via vier transitielijnen. De GWW aanpak bestaat uit het ontwikkelen van een monitoringssystematiek, nulmeting, kennisplatform, regionaal trainingsprogramma en proeftuinen. Daarnaast ondersteunen we de deelnemende gemeenten om de opgedane kennis toe te passen in GWW-projecten. Er zijn meerdere kennisevents en er komt een gezamenlijk aanpak voor circulair inkopen binnen de GWW-sector. Dit project stimuleert het circulair aanbesteden, ontwerpen en realiseren van GWW-projecten en loopt tot tenminste 2026.

Noodzaak circulariteit binnen GGW

De GWW is grootverbruiker van producten met een flinke milieu-impact; denk aan asfalt, staal, kunststoffen en beton. Toekomstbestendig bouwen is dus ook in de GWW-sector een belangrijk doel. Om deze milieu-impact in de sector te verkleinen is het principe van circulariteit een uitstekend thema, we gaan het gebruik van primaire grondstoffen terugdringen. Maar het vergt een lange adem, met continu nieuwe ontwikkelingen. Opdrachtgevers en marktpartijen gaan de uitdaging aan door samen te werken, kennis te delen en van elkaar te leren.

Samenwerken in kennistafels

De projectgroep bestaat uit vijf Kennistafels waar ambtenaren uit de deelnemende gemeenten samenwerken met regionale marktpartijen: 

1. Kennistafel Inkoopproces
2. Kennistafel Grondstoffenbank
3. Kennistafel Proeftuinen en Innovaties
4. Kennistafel Meten en Monitoren
5. Kennistafel Kennis delen

De kennistafels geven de onderwerpen en acties uit het Uitvoeringsprogramma vorm. Deze kennistafels dienen telkens weer hun schaduw vooruit te werpen, de ontwikkelingen gaan snel en de kennistafels stellen daarom ook met regelmaat nieuwe doelen. Ook de samenstelling van de kennistafels kan in de tijd wijzigen. Door trainingen voor te bereiden en tools te ontwikkelen, stimuleren ze de transitie naar een circulaire GWW. Deze trainingen en tools zijn vervolgens vertaald naar een ‘Menukaart’.    

Waarom een Menukaart?

Net als in een restaurant zijn de wensen zelden gelijk; er zijn immers verschillende projecten per gemeente. Met een menukaart krijgt iedere gemeente ‘een gerecht naar wens’. Dat wil zeggen: op de menukaart staan activiteiten die een gemeente in willekeurige volgorde kan gebruiken om de transitie naar een circulaire GWW op te schalen en te versnellen. Daar waar behoefte aan is zal de projectgroep Circulaire GWW passende ondersteuning bieden.

Menukaart Circulaire GWW

Eén van de onderdelen van de menukaart is de digitale grondstoffenbank; een matchingsplatform waar gemeenten en marktpartijen hun GWW-materialen aanbieden voor hergebruik. Door de koppeling van vraag en aanbod, kunnen gemeenten en marktpartijen circulariteit stimuleren.

Wat is er opgeleverd en bereikt door de kennistafels?

• Er is een handleiding Circulair Inkopen beschikbaar; 
• Er is een samenwerkingsovereenkomst met alle deelnemende gemeenten voor een digitale materialenbank (DuSpot) gesloten; 
• Er bestaat een shortlist innovatieve producten; 
• Een aantal gemeenten is gestart met het Dashboard Duurzaam GWW (meten en monitoring);       
• Doorlopend organiseren we kennissessies en workshops, zie ook 'Agenda' op deze pagina.

Landelijke programma’s en richtlijnen

In de landelijke programma´s en richtlijnen ziet u hoe dit project aansluit bij de landelijke agenda:

• Nederland circulair in 2050
  In het Rijksbrede programma Nederland Circulair in 2050 schetst het kabinet hoe onze economie kan veranderen naar een duurzame, volledig circulaire economie in 2050.  

• ICER 2023 (Integrale Circulaire Economie Rapportage)
  Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER 2023) schetst de voortgang van de transitie naar een circulaire economie in Nederland. Het PBL schrijft dit rapport op verzoek van het kabinet eens in de twee jaar.  

• Nationaal Programma Circulaire Economie 2023 – 2030
  Het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) bevat maatregelen om de komende jaren zuiniger om te gaan met grondstoffen.