Een workshop waarbij je vooraf niet weet wat je verwachten kunt. Waarvan je alleen weet dat het dynamisch gaat zijn. Dát is de workshop ‘Trekt jouw idee volle zalen? De try-outs’ tijdens het regiocongres van 2 februari 2024 ten voeten uit. Zelfs de organisatie laat zich verrassen.
De aanleiding voor deze workshop is het plan om de culturele sector in de regio Arnhem-Nijmegen op een innovatieve boost te trakteren. Na een intensief traject van designworkshops en innovatiebijeenkomsten zijn afgelopen jaar tien heel verschillende ideeën geselecteerd die voor die innovatieve boost kunnen zorgen. Elk idee heeft subsidie ontvangen om de stap naar haalbaarheid te zetten. De ideeën zijn stuk voor stuk vernieuwend en gewaagd. Ze gaan samenwerkingen aan die niet voor de hand liggen. En ze dagen nieuwe doelgroepen uit zich met cultuur te verbinden. Komende tijd moet blijken of de ideeën ook echt zo goed zijn. Ze komen daar via try-outs achter.
Innovatie-boost
Het regiocongres is voor drie ideeën een try-out moment. Maar eerst verzorgt Noël Vergunst, wethouder Cultuur van de gemeente Nijmegen en bestuurlijk trekker van de opgave cultuur binnen de Ontspannen Regio, de aftrap. Hij vertelt dat na corona het publiek wegbleef. Uit vrees dat dit zou blijven, stelde de provincie geld beschikbaar voor een innovatie-boost. Tenslotte is cultuur ontzettend belangrijk voor het welzijn van mensen. Podiumkunsten, muziek, beeldende kunst, film en erfgoed maken elk op hun eigen manier het leven een stukje aangenamer. Zeker ook voor jongeren, die na de coronatijd moeite hebben de draad weer op te pakken. Vanuit die gedachte is het programma ‘Trekt jouw idee volle zalen?’ geboren. En staan tijdens het regiocongres drie initiatieven in de schijnwerpers.
Waalhalla
Het initiatief Waalhalla bijt het spits af. Dit initiatief wil een community creëren voor jongeren, door kleine urban initiatieven te verbinden voor een meer samenhangend aanbod. Ook wil dit initiatief talent een soort ‘middenpodium’ bieden. Dus een podium- en presentatieplek voor urban talenten die het beginstadium voorbij zijn, maar nog niet de regionale top hebben bereikt. Deze middag is ook de initiatiefnemer van Theater aan de Rijn naar De Vasim gekomen. Vooraf heeft ze op alle stoelen een ooglapje neergelegd. “Want”, luidt haar verklaring, “ik wil dat de aanwezigen mijn presentatie op dezelfde manier ervaren als ik.” Ze ziet namelijk maar met één oog. Het ijs is direct gebroken als de aanwezigen als piraten elkaar bekijken. Een kleurrijke pitch met een bijdrage van Theater aan de Rijn en een heuse hiphopmakelaar van Waalhalla volgt.
Het Levend Parlement
Twintig minuten later krijgen de aanwezigen het verzoek de zaal te verlaten. Het tweede initiatief heeft even tijd nodig de ruimte om te bouwen tot een vergadersetting. Want met ‘Het Levend Parlement’ snijdt het tweede initiatief een thema van geheel andere orde aan. Het idee van initiatiefnemer Cie. Perelman is om via perfomatief onderzoek erachter te komen wat er gebeurt als theater wordt ingezet bij besluitvormingsprocessen. De gedachte op voorhand is dat dit maar zo kan leiden tot een transformatie en herontwerp van deze processen. Na een kleine opwarmer met de vraag ‘wie is op dezelfde stoel gaan zitten?’ en een stoelendans om iedereen op een andere plek te laten uitkomen, gaat het experiment van start.
Vast vergaderstramien
Als duidelijk is wie de echte vergadertijgers zijn in de zaal, krijgen zij de uitnodiging aan de geïmproviseerde vergadertafel plaats te nemen. Er volgt een vergaderronde. Zo traditioneel als maar zijn kan: aan tafel met een karaf water middenin. In de tweede ronde staat de tafel niet meer in het midden. De vergadering verloopt direct anders. Het is precies de moraal van het verhaal van Cie. Perelman: “We zitten vast in een vast vergaderstramien. Krijgen we betere besluitvorming als we uit die vaste stramienen komen?” Om het idee ook wetenschappelijk te onderbouwen, is de Radboud Universiteit betrokken. De toelichting op het experiment door een vertegenwoordiger van de universiteit zorgt voor heel wat nieuwsgierige vragen.
Speels Collectief
Dan is het de beurt aan het initiatief Speels Collectief. Dit collectief wil festivals echt inclusief maken. Oók voor artiesten met een beperking. Want daar schort het nogal eens aan; aan de bezoeker met een beperking is op een festival vaak wel gedacht, maar voor de artiest met een beperking is het backstage vaak een uitdaging. Om hier aandacht voor te vragen, worden de aanwezigen uitgenodigd in een andere zaal. Een zaal die nog in aanbouw is. Op de vloer staan dansers klaar. Eén van hen zit eerst in een scootmobiel, later in een rolstoel. De lamp van de scootmobiel zet de dansers in het licht. En eenmaal in de rolstoel wordt de danser van de ene naar de andere kant geslingerd. Het levert een luid applaus van de aanwezigen op.
Dynamisch geheel
In vijf kwartier zijn de aanwezigen heel wat ervaringen en informatie rijker geworden. En andersom: de initiatieven hebben belangrijke feedback gekregen. “Voor ons was vooraf ook compleet onduidelijk hoe de workshop zou verlopen. Maar als ik afga op de reacties, waren de try-outs geslaagd”, concludeert Sven van Rijswijk, speerpuntcoördinator Cultuur, na afloop. Hij is nauw betrokken bij ‘Trekt jouw idee volle zalen?’. De verschillende initiatieven verzorgen komende maanden vaker try-outs. De stappen worden op film vastgelegd en regelmatig zijn er terugkoppelingen te verwachten. Van Rijswijk: “Het is ook gewoon leuk en leerzaam om de initiatieven aan elkaar te verbinden. Overigens gaat het bij innovaties niet altijd om het eindproduct zelf. Dat eindproduct hoeft echt niet altijd een succes te zijn. Als het proces maar leerzaam is.” Deze korte uiteenzetting van het belang van het proces van innovatie krijgen de aanwezigen vlak voor het einde als toegift nog mee. Dan zit de workshop er echt op.
Meer weten over ‘Trekt jouw idee volle zalen’? Bekijk de presentatie van de tien initiatieven.