Stel, drie auto's botsen op de A12 ter hoogte van Arnhem. De snelweg is geblokkeerd; geen auto kan er meer door. Al snel treden er lokale en regionale omleidingsroutes in werking zodat het verkeer toch kan doorrijden. Dit gebeurt natuurlijk niet vanzelf. Dit is het resultaat van intensieve samenwerking tussen gemeenten, provincie en Rijkswaterstaat in het Regionaal VerkeersManagement Team (RVMT). Hoe managet dit team het verkeer in onze regio en wat zijn de plannen voor 2021 en verder?
Het RVMT werkt in de regio Arnhem-Nijmegen aan de afstemming van wegwerkzaamheden en het verkeersmanagement. Zo'n regionale aanpak werkt veel beter dan wanneer iedere gemeente dit individueel regelt, vertelt Alex Smienk, voorzitter van het RVMT. "Een inwoner die van A naar B reist, doet dat vaak via een gemeentelijke weg, provinciale weg én snelweg. Het is in het belang van die reiziger én van ons als regio dat hij veilig en snel kan reizen. Ook als er wegwerkzaamheden zijn, een evenement is of als er een ongeluk gebeurd is. Dat kan alleen als we regionaal afstemmen." Het RVMT maakt hierover afspraken met alle wegbeheerders op alle niveaus: van Rijk tot gemeente.
Werkzaamheden op elkaar afstemmen
Welke omleidingsroutes gelden er als er bijvoorbeeld een weg is afgesloten door een ongeval? Het RVMT heeft dit in regelscenario's vastgelegd. Dankzij de afspraken in deze scenario's worden ook de verkeerslichten op deze omleidingsroutes met één druk op de knop in de Verkeerscentrale aangepast, bijvoorbeeld door langer op groen te blijven. Het verkeersmanagement is zo in de basis dus al goed geregeld voor onze regio.
Naast incidenten zijn er nog andere oorzaken die voor vertraging op de weg kunnen zorgen. Alex: "Als RVMT hebben we zicht op geplande werkzaamheden en evenementen. Hierdoor kunnen we bijtijds bepalen hoe we het verkeer dan laten rijden. Ook stemmen we in dit team wegwerkzaamheden op elkaar af. Stel, er is werk in een gemeente gepland, en Rijkswaterstaat wil tegelijk aan de slag op de omleidingsroute. In het team kunnen we samen bepalen dat dit werk niet tegelijk maar na elkaar gebeurt. Ander voorbeeld: wat als er een groot evenement is gepland in een periode dat er wegwerkzaamheden zijn. Door overleg in het team en het project kunnen we bepalen dat het werk tijdens dat evenement tijdelijk stilligt zodat de weg open kan gaan voor alle bezoekers." In de overleggen die het RVMT heeft, kijkt het team telkens een jaar vooruit om knelpunten bijtijds te kunnen herkennen en oplossen.
Invloed corona
In deze coronatijd is de hoeveelheid verkeer over de dag anders verspreid. De spits is rustiger, er zijn minder files. Maar de rest van de dag is het juist drukker, waardoor de impact van ongelukken buiten de spits groter is. Voor het verkeersmanagement betekent dit dus dat er vaker omleidingsroutes buiten de spits in werking treden. Omdat deze zijn voorbereid, kunnen de omleidingsroutes vanuit de Verkeerscentrale snel ingezet worden zonder veel extra werk.
Ook ov en fiets betrekken
Wat zijn de plannen voor 2021 en verder? Alex en collega's werken aan een multimodaal netwerkmanagementkader. "Tot nu toe zijn de scenario's alleen ingericht op wegverkeer. Dit gaan we uitbreiden met ov en fiets. Bij wegwerkzaamheden kunnen we dan bijvoorbeeld bepalen dat fietsers op een snelfietsroute nog langer groen krijgen. Zodat meer mensen voor de fiets zullen kiezen." Zo'n multimodaal kader sluit ook goed aan bij de ambitie van Regio Arnhem Nijmegen en provincie Gelderland om hubs te gaan realiseren in de regio. Hubs zijn locaties, vaak aan de rand van de stad, waar makkelijk overgestapt kan worden van auto naar ov of fiets. Alex: "Dit is bijvoorbeeld handig als je met de auto richting Nijmegen rijdt, maar onderweg de melding krijgt dat er een opstopping is richting het centrum of dat er geen parkeerplaats vrij is. Dan kun je besluiten om niet aan te sluiten in de file, maar naar zo'n hub te gaan en het laatste stuk met een deelfiets te rijden."
Data van weggebruikers zelf gebruiken
Een ander speerpunt is een betere uitwisseling van mobiliteitsdata. "Bij een ongeluk zetten we nu bijvoorbeeld digitale borden langs de weg in om mensen te waarschuwen voor vertraging en om ze om te leiden. Wat we willen, is dat reizigers thuis of onderweg via een app die info krijgen, zodat ze zelfs nog kunnen kiezen om niet te reizen, met het ov of de fiets te gaan of een andere route te nemen. Hiervoor moeten we dit soort gegevens beschikbaar stellen aan de producenten van apps. Ook dit is iets wat we samen met Rijkswaterstaat, gemeenten en provincies op landelijk niveau oppakken de komende tijd."
En het RVMT wil nog een stapje verder gaan en de informatie van weggebruikers zelf gaan gebruiken. Alex: "Is er ergens een ongeval, dan hebben weggebruikers dit vaak al binnen 10 seconden gemeld in apps als Waze en Flitsmeister. Als wegbeheerders willen we deze bronnen gebruiken om sneller een weginspecteur de weg op te sturen om te helpen bij het ongeval."
Goede samenwerking
Kritische succesfactor voor de resultaten tot nu toe en voor het behalen van de ambities is de samenwerking. En die is ontzettend goed, vindt Alex. "De betrokkenheid van alle wegbeheerders en leden van het RVMT is enorm. Er wordt verder gekeken dan de lokale belangen. Een soepele reis van de weggebruiker en het optimaal benutten van het hele netwerk staat altijd voorop. Daardoor hebben we al veel kunnen bereiken als team en kunnen we naar de toekomst de reiziger in onze regio een nog beter handelingsperspectief bieden."