Vrijdagochtend 14 februari 2025 stond de bijeenkomst van de Productieve regio in het teken van de Economische Monitor, waarbij we een sterke focus legden op brede welvaart. Dit leverde niet alleen waardevolle inzichten op, maar ook een inspirerende discussie over de toekomst van onze regio, onder begeleiding van bestuurlijk opdrachtgever Sigrid Sengers.
De economie als middel, niet als doel
Professor Henri de Groot bracht een belangrijke boodschap mee: economie is ooit in het leven geroepen om het welzijn van mensen te vergroten. Dit besef werd versterkt door de vraag die hij stelde: bevinden we ons in een tijdperk van verandering, of verandering van tijd, ondergaan we een fundamentele verschuiving in de manier waarop onze samenleving functioneert?
De traditionele rol van nationale staten verschuift, terwijl Europese en regionale samenwerkingen steeds belangrijker worden. Binnen de GMR is er veel diversiteit, hierin schuilt tegelijkertijd de kracht van de GMR, maar ook de noodzaak tot samenwerking. Om echt vooruitgang te boeken, moeten we durven vernieuwen. We zijn al koploper op het gebied van technologie en innovatie – en dat is noodzakelijk gezien de krapte op de arbeidsmarkt. Maar, échte vooruitgang vraagt om ruimte voor nieuwe perspectieven en het doorbreken van de vicieuze cirkel van te veel beloven en te weinig realiseren. Vertrouwen herstellen begint met een eerlijke blik op de uitdagingen en een duidelijke visie op de toekomst. “Want weest eerlijk: iedere avond een zak chips en een flesje wijn laten bezorgen, kan echt niet meer!”
Wat Namen We mee uit de breakout sessies?
Lifeport en samenwerking
Barry van de Lagemaat, directeur Rabobank Rijk van Nijmegen onderstreepte hoe waardevol onze regio is. Maar om dit potentieel te benutten, moeten we onze krachten bundelen en een gezamenlijk, sterk verhaal uitdragen.
AI en de impact op de arbeidsmarkt
Jan van Dellen, directeur The Economic Board gaf een scherpe analyse van de toekomstige rol van AI, onder andere in de zorg. Denk aan technologie die artsen ondersteunt en innovatieve oplossingen die personeelstekorten helpen verminderen. Maar de kernvraag blijft: hoe houden we deze technologische vooruitgang mensgericht?
Het MKB als drijvende kracht
Ronald ter Hoeven, wethouder Rheden benadrukte dat het midden- en kleinbedrijf de ruggengraat van onze regio vormt. Ondernemers worstelen met steeds complexere regelgeving, maar tegelijkertijd dragen zij in toenemende mate bij aan brede welvaart. Voor hen is maatschappelijke impact geen optionele luxe, maar een essentiële factor voor succes.
Een regio met ambitie
Maurits van de Geijn, wethouder Arnhem verwoordde het treffend op deze Valentijnsdag: onze regio is als een icoon – niet alleen aantrekkelijk om te zien, maar ook sterk en vol potentieel. We beschikken over kennis, talent en durf om een rechtvaardige economie vorm te geven. Nu is het tijd om dit verhaal met overtuiging uit te dragen.
Afsluiting met een knipoog
Een bijzonder moment was de bijdrage van Bart Kiers, die alle inzichten uit het event op creatieve wijze omzette in een muzikaal slotstuk. Soms is een speelse spiegel precies wat nodig is om verder te denken en te reflecteren op wat écht belangrijk is.
Belangrijke conclusies Economische Monitor
- Economische groei: achterblijvend bij het nationaal gemiddelde
De economie van de regio vertoont een positieve ontwikkeling met een stijging van het bruto regionaal product (BRP). Toch blijft de groei achter bij het landelijke gemiddelde. De gemiddelde arbeidsproductiviteit blijft lager, wat betekent dat er minder wordt verdiend per werkende.
Daartegenover staat een sterke werkgelegenheidsgroei, waarbij het aantal inwoners met een betaalde baan een nieuw record bereikte. De arbeidsmarkt blijft krap en structurele tekorten in bijna alle sectoren belemmerden verdere economische groei.
- Arbeidsmarkt: kansen en tekorten
Hoewel de regio een recordaantal banen kent, blijft het vinden van geschikt personeel een grote uitdaging. Dit wordt versterkt door de vergrijzing: het aantal inwoners van 65 jaar en ouder is gestegen naar 21%, terwijl het aantal werkenden procentueel afneemt. Hierdoor hebben werkzoekenden gemiddeld 3,9 banen om uit te kiezen.
Bedrijven werden steeds meer gedwongen te investeren in arbeidsbesparende technologie en scholing om de productiviteit te verhogen. Toch blijft de regio sterk afhankelijk van werk dat mensenwerk vereiste, zoals in de zorg, onderwijs en detailhandel.
- Sterke sectoren en economische dragers
De GMR is een diensteneconomie, met 85% van de werkgelegenheid in deze sector. Binnen de regio zijn vier clusters van belang voor de economische ontwikkeling:
- Energie: De regio is gespecialiseerd in duurzame energieoplossingen en innovaties.
- Hightech: Technologische ontwikkelingen stimuleren innovatie en bedrijvigheid.
- Health: De productie en distributie van medische technologie en farmaceutische producten.
- Medisch: De zorgsector als grote werkgever, waarbij de vraag blijft toenemen door de vergrijzing.
Daarnaast spelen bedrijventerreinen en kantoorlocaties een sleutelrol. Ze beslaan een klein deel van de regio, maar genereren 56% van de banen en 72% van de toegevoegde waarde.
- Bevolkingsgroei en woningbouwopgave
De bevolking van de regio groeit sneller dan het landelijke gemiddelde, voornamelijk door internationale migratie. Daarnaast neemt het aantal huishoudens toe, waarbij eenpersoonshuishoudens nu 43% van het totaal uitmaakten. Dit stelt de regio voor een forse woningbouwopgave. Vergijzing is hét probleem op wereldschaal en dat zien we ook terug in de GMR. Het is cruciaal om woningen te bouwen die aansluiten op de behoeften van ouderen en alleenstaanden. Het probleem is niet zozeer de vierkante meters maar de verdeling hiervan. Ook de bereikbaarheid en leefbaarheid moeten worden gewaarborgd.
- Samenwerking en toekomstperspectief
Om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan, is samenwerking binnen de regio en met nationale partners essentieel. De focus moet liggen op investeringen in scholing, technologie en infrastructuur om de brede welvaart te vergroten.
Met een duidelijke strategie en regionale samenwerking kan de GMR uitgroeien tot een veerkrachtige en inclusieve economie, waarin zowel economische groei als sociale rechtvaardigheid hand in hand gaan. De komende jaren zijn belangrijk in het bepalen van de richting die de regio inslaat richting 2050.
