Met het groen-blauw raamwerk zetten we binnen de Groene Metropoolregio niet alleen in op natuurlijke verbindingen, maar streven we ook naar natuurinclusieve landschappen tussen die verbindingen. De vele bestaande initiatieven voor duurzame landbouw en korte voedselketens in de regio zorgen voor meer biodiversiteit en een toekomstbestendig, sociaal en aantrekkelijk landschap.
Ingrid Kerkvliet werkt bij Natuur & Milieu Gelderland als projectleider Boer&Buur met natuur, duurzaam voedsel en gezonde leefomgeving. Ze is voorzitter geweest van Herenboeren Lingezegen, en is voorzitter van Van Tuin tot Bord.
We gingen met haar in gesprek over haar visie en ervaringen als het gaat om lokaal voedsel produceren en consumeren.
Hoe ben je aan je idealen gekomen?
‘Vanaf mijn 11e stopte ik, tegen de zin van mijn moeder, met vlees eten. Ik checkte de ingrediëntlijsten van producten om te kijken of er bijvoorbeeld dierlijke vetten in zaten. Ik verbaasde me toen al vaak over de ingrediënten die erin zaten die ik niet kon plaatsen.’
‘Tijdens mijn studies (Communicatiewetenschap en Derdewereldstudies) en latere werkzaamheden werd mij steeds duidelijker hoe we het voedsel over de wereld slepen. Ik was een keer voor mijn werk bij Fair Trade Original in het binnenland van Swaziland. Een boer vroeg of ik zijn tomaten wilde importeren. Dat leek mij meer iets voor de lokale markt. Ik snapte hem wel, want de lokale markt daar wordt overspoeld met producten van ver. Krom toch? Ook hier in de regio exporteren boeren hun uien naar Afrika. Dat is wat mij betreft niet de weg om de wereld te voeden. Laten we focussen op lokale productie en afzet.’
De afgelopen jaren heb je je ingezet voor Herenboeren, kan je daar meer over vertellen?
‘Dit is dus precies het voorbeeld van lokaal voedsel produceren en consumeren zoals ik het voor ogen heb. Herenboeren Lingezegen produceert op biologische wijze voedsel, nu voornamelijk groenten en op termijn ook fruit. Kippen en varkens gaan ook onderdeel worden van het bedrijf. De oogst wordt afgenomen door huishoudens die mede-eigenaar zijn van de boerderij. Ze vormen de community van de boerderij door wekelijks de oogst op te halen, maar ook door mee te helpen met de boeren op het land.’
‘Ik zie dat mensen op deze manier veel kennis opdoen over het produceren van voedsel. Ze zien hun eigen groenten groeien, weten waar je allemaal mee te maken krijgt bij zaaien, verzorgen en oogsten.'
'Naast dat het de leden voorziet in duurzaam geproduceerd, gezond eten, ontstaat er ook een gemeenschap. De sociale component is minstens zo belangrijk. Elke zaterdag komen de mensen hier (meestal) op de fiets naar toe en ontmoeten ze elkaar. Ze helpen met het oogsten, zorgen dat de uitgifte van de oogst goed wordt georganiseerd en dragen met elkaar zorg voor de boerderij.’
Dit klinkt als de ideale wereld! Tegen welke uitdagingen loop je aan?
‘Ja dit is wel zoals ik het voor mij zie. Maar zo makkelijk is het niet. Het vinden van de grond is de grootste uitdaging. Er staat druk op de grond; bedrijven willen grond voor zonneparken of woningen, stoppende boeren wachten overheidsregelingen af of verkopen hun grond aan de buren. Prijzen zijn daardoor ook hoog. We zijn jaren bezig geweest om een geschikte plek te vinden, en in het gebied ten zuiden van de Waal, waar we een tweede Herenboerderij willen starten, is het nog steeds niet gelukt.’
‘Wij hebben net als alle boeren te maken met veel regels. Omdat wij een kleinschalig gemengd bedrijf zijn is dat een hele klus. Zo willen we graag een (tunnel)kas zodat we een langere periode van het jaar groenten kunnen produceren maar een kas past zeker niet overal binnen het bestemmingsplan.’
Wat kunnen gemeenten doen?
‘Ik denk dat het goed is als gemeenten een regionaal en lokaal voedselbeleid ontwikkelen. Maak het een speerpunt en denk als gemeente na over bijvoorbeeld het stimuleren van de korte keten, of meer lokaal geproduceerd voedsel in de supermarkten, of meer boerderijwinkels in het centrum. Creëer bewustwording en maak gezond voedsel toegankelijk binnen alle lagen van de bevolking.’
‘Veel boeren willen veranderen maar zitten vast. Organiseer het gesprek als gemeente en denk mee, ook als Groene Metropoolregio.’
Welke boodschap wil je meegeven?
‘Er zijn al veel mooie duurzame landbouwinitiatieven in de regio, deze vormen samen echt al een beweging. Dit is heel positief en daar word ik blij van. Geef deze initiatieven vaker een podium, verbind ze aan elkaar en maak mensen bewust van wat ieder kan doen, op grote en kleine schaal.’
‘Ik voel mij onderdeel van deze beweging; met onze Herenboerderij leveren we een minieme bijdrage aan de transitie in de landbouw. Met alle initiatieven bij elkaar vormen we al een grotere druppel op die gloeiende plaat. En deze bewegingen van onderop groeien ongetwijfeld door.’
‘Tot slot: verbind het buitengebied met de stad door het grootschalig toevoegen van landschapselementen als bomen, struiken, heggen, houtwallen. Zo kan men in een groene en prettige omgeving bewegen van stad naar platteland en andersom. Zorg dat mensen zich verbonden voelen met het landschap en met het voedsel van dichtbij. Dat is goed voor ons allemaal en voor de aarde.’
Voor meer informatie over Herenboeren Lingezegen, klik hier.
Meer verhalen uit Park Lingezegen? Bekijk de nieuwspagina van Park Lingezegen en hun rubriek ‘Het Park van.....’
De foto’s van de Herenboerderij zijn gemaakt door Jitske Jonkman.
Dit interview is onderdeel van een serie artikelen waarin we mensen uit de Groene Metropoolregio aan het woord laten die dagelijks werken aan de versterking van het groen-blauw raamwerk.
